Als ecologisch tuinontwerpster stelde ik voor mezelf een aantal regels op, waaraan ik niet torn.
De 1e regel op mijn lijstje is: vertroetel te allen tijde de bodem.
Om ècht gezonde tuinen te creëren, is drukte in de vorm van leven, communicatie en ruilhandel in de bodem elementair.
Een aantal basisstappen om van je bodem opnieuw een gegeerde woonplek te maken, worden steeds bekender bij het grote publiek:
-Loop niet op je grond: Bij elke stap die je op je grond zet, compacteert je grond. De zuurstof- en watergangetjes erin worden samengedrukt. Je grond wordt zuurstofarmer en water kan moeilijker infiltreren. Bovendien verbreek je ondergrondse schimmelnetwerken.
-Bewerk je grond zo weinig mogelijk en zéker niet met kerende grondbewerking. Bewerk je de grond, dan verbreek je opnieuw ondergrondse schimmelnetwerken. Keer je bovendien tijdens dat bewerken de grond, dan komen bodemdiertjes die eerder zuurstofarm en in donkerte willen wonen plotseling in vol daglicht en een zuurstofrijk milieu terecht. Omgekeerd verstop je organismen die licht niet kunnen missen in het donker. Al dit omgewerkte leven sterft.
-Houd de grond bedekt met een mulchlaag. Dat beschermt de grond tegen uitdroging door zon en wind en tegen erosie door neerslag en wind. En… er is dan vlakbij voedsel voor de bodemdiertjes te vinden.
Is je bodem woonklaar, dan verstuur je je uitnodiging naar het bodemleven en oefen je geduld. 
Voor mensen die dat moeilijk vinden, is EM op de markt gekomen.
EM staat voor effectieve micro-organismen en kun je in de winkel kopen in flessen met een waterige oplossing met daarin de effectieve bodemorganismen. Door dit goedje na extra verdunnen over je bodem te verspreiden, ent je als het ware gunstig bodemleven op je bodem.
Deze gunstige micro-organismen nemen de ruimte in van minder gunstige varianten, waardoor EM ook aangeraden wordt bij plantenziektes, in de vijver en zelfs bij kippen met diarree.
Het principe van de bokashi-emmer, een alternatief voor een wormenbak of composthoop, werkt eveneens op basis van EM. In plaats van compostwormen, die het afval eten en verteren tot humus, breken in de bokashi-emmer micro-organismen het afval af tot een gefermenteerd soort vruchtbare aarde.
EM geeft resultaat, maar maak je geen illusies, je kunt niet tot in het oneindige doorgaan: als je lokale gunstige bodemleven al aan zijn comeback werkte, heeft EM weinig zin. De EM-bacteriën zullen eenvoudigweg afsterven. Niet alle gunstige bacteriën kunnen samengaan. Dat ontdekte professor Higa in zijn 1e trials. Niet zelden stierf zijn bacteriepool na toevoeging van 1 of meerdere nieuwe gunstige bacteriën.
Andere, mindere kostbare methoden met een gelijkaardig resultaat, zijn de volgende:
-Je kookt een handjevol rijst, stopt het in een panty en begraaft de panty met rijst bij een gezonde, veerkrachtige boom. Na een kleine 2-tal maanden graaf je de panty op, je schudt de rijst in water, roert goed, laat het geheel een tijdje staan tot het bruinig wordt en deze oplossing verspreid je over je grond. Een home-made manier om gunstige bacteriën te enten. Ik leerde deze manier kennen bij het HarmonyCenter in Hongarije.
-Met compostthee doe je hetzelfde op een vermoedelijk gekendere manier: je lost 1,5kg rijpe compost op in 10l water, laat dit 1 tot maximaal 2 weken staan en roert dagelijks. Daarna giet je dit mengsel over je grond. Je gebruikt 1 tot 1,5l per 10m², dus met 10l kun je een kleine 100m² behandelen. Compostthee wordt vaak aangeraden bij phytophtora, witziekte, grijsrot en andere bladziekten, veroorzaakt door schimmels.
Beide bovenstaande methoden vragen bij het prepareren van de extracten een voldoende hoge temperatuur, liefst tussen 15° en 25°C.
-De laatste en minst inspannende manier, is je bodem enten door kleine handvolletjes vruchtbare grond te verzamelen en uit te strooien op je eigen grond. Je zou o.a. kunnen kiezen voor een handje bosgrond, een beetje grond uit een molshoop, …
In mijn ontwerpen merk ik dat er voor elke klant wel een ideale manier van herstel van bodemvruchtbaarheid bestaat. Dat stemt me hoopvol. We kunnen uit ons dal omhoogklimmen en van de aarde opnieuw een rijk, veerkrachtig, bio-divers geheel vol leven maken. We kunnen moeder Aarde opnieuw in haar volle pracht en glorie laten bloesemen.
